Bột nếp là gì? Bột nếp dùng để làm gì?

Bột nếp, một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực, đóng vai trò quan trọng không chỉ trong các món bánh mà còn mang đến nhiều công dụng đa dạng khác. Với vẻ ngoài trắng sáng và hương thơm dễ chịu, bột nếp là một nguồn cung cấp dinh dưỡng giàu carbohydrate và protein cho chúng ta. Không chỉ được sử dụng để làm các món ăn truyền thống như xôi, bánh dày hay bánh nếp, bột nếp còn được ứng dụng trong làm mỹ phẩm và chăm sóc da. Vậy Bột nếp là gì? Hãy cùng cachlambanh.info tìm hiểu thêm về sự đa năng và hữu ích của bột nếp trong bài viết dưới đây.

Mục lục

Bột nếp là gì?

Bột nếp là gì? Mà còn được biết đến với tên gọi là bột gạo nếp, là một loại bột quan trọng được sản xuất từ gạo nếp. Đây là nguyên liệu phổ biến trong nhiều món bánh truyền thống ở các nước châu Á như bánh trôi, bánh chay, bánh rán và nhiều món ăn khác. Bột gạo nếp còn có tên tiếng Anh là “Glutinous Rice Flour” hoặc “Sticky Rice Flour”. Điều đáng chú ý là bột gạo nếp thường được gọi tắt là bột nếp để phân biệt với bột gạo thông thường (bột tẻ), mà được sử dụng chủ yếu để nấu cơm.

Lợi ích dinh dưỡng từ bột nếp

Từ thời xa xưa, hạt gạo đã được coi như một viên ngọc quý trong thực phẩm. Gạo nếp, hay còn được gọi là nhu mễ hoặc giang mễ, thường được sử dụng trong các dịp quan trọng trong gia đình và các ngày lễ, tết. Điều này bởi vì hạt gạo nếp mang giá trị đáng kể và chứa đựng nhiều dưỡng chất quan trọng.

Theo y học cổ truyền, gạo nếp có hương vị ngọt, tính ấm, tác động lên các kinh tỳ, vị và phế. Gạo nếp có tác dụng bổ trung, tăng khí, cân bằng các cơ quan nội tạng, và được sử dụng để điều trị những vấn đề như suy nhược cơ thể, hệ tiêu hóa yếu, tiểu tiện kém, tiêu chảy và nhiều tình trạng khác.

Theo nghiên cứu y học hiện đại, trong 100g gạo nếp chứa một lượng lớn các vitamin như B1, B2, PP và nhiều chất dinh dưỡng khác:

8.6g protein
74.9g carbohydrate
1.5g lipid
32mg canxi
98mg phospho
1.2mg sắt
14g nước
0.6g cellulose
0.8g tro

Nhờ những thành phần này, bột nếp trở thành một nguồn dinh dưỡng quan trọng, mang lại sự ngon miệng và có lợi cho sức khỏe khi được sử dụng trong các món bánh.

Bột nếp dùng để làm gì?

Sau khi hiểu về bột nếp, ta nhận thấy rằng loại bột này thường được ưa chuộng trong lĩnh vực làm bánh, tạo ra những món bánh mặn và bánh ngọt hấp dẫn. Có nhiều món bánh phổ biến sử dụng bột nếp, ví dụ:

Bánh trôi nước, bánh chay: Đây là những món bánh truyền thống thường xuất hiện vào ngày tết Hàn Thực (mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm). Nguyên liệu bao gồm bột nếp, đường, đậu xanh, vừng, nước cốt dừa…

Bánh mochi: Đây là một món bánh truyền thống phổ biến ở xứ sở hoa anh đào, được làm từ bột gạo nếp dẻo, có nhân đậu đỏ và kem lạnh.

Bánh rán: Đây là một món quà ăn vặt đơn giản nhưng lại có sức hút đặc biệt, thu hút được mọi lứa tuổi từ trẻ nhỏ đến người già. Bánh rán thường được làm từ bột nếp, bột tẻ, muối và đường để tạo nên vỏ bên ngoài. Phần nhân có thể là nhân ngọt (như đậu xanh) hoặc nhân mặn (như thịt băm, mộc nhĩ…).

Bánh mật, bánh ngào: Đây là một món bánh đơn giản được nấu từ mật mía và một chút gừng, rất thích hợp cho những ngày đông lạnh giá hay những ngày trời mưa.

Bánh nếp đậu xanh: Đây là một loại bánh truyền thống được gói trong lá chuối hoặc lá dong, với nhân đậu xanh mềm mại kết hợp với hành tím thơm ngát, tạo nên một hương vị hấp dẫn không thể cưỡng lại.

Bánh dày: Đây là một loại bánh có hai phiên bản khác nhau. Bánh dày chay không có nhân, được phủ lớp đậu xanh ngọt mềm bên ngoài. Còn bánh dày giò, thường được kẹp giữa là lớp giò lụa và thường được ăn kèm với tương ớt và tương cà.

Bánh ít lá gai: Đây là một đặc sản nổi tiếng của Bình Định, có vỏ bánh màu đen, dẻo mà không dính răng. Nhân bánh được làm từ đậu xanh bùi bùi, phối hợp với hương vị cay của gừng và hạt tiêu. Đây là một món ăn độc đáo và hấp dẫn.

Ngoài những loại bánh trên, bột nếp còn được sử dụng để làm bánh ít trần, bánh sắn nếp, bánh bao chỉ, món chè… Ngoài ra, một số chị em còn sử dụng bột nếp làm mặt nạ làm đẹp hoặc dùng để dán giấy.

Cách làm bột nếp tại nhà

Hiện nay, bột gạo nếp có sẵn và được bày bán rộng rãi tại các cửa hàng và siêu thị. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tự làm bột nếp tại nhà từ nguồn gạo nếp có sẵn trong gia đình.

Để làm bột nếp tại nhà, bạn có thể tuân theo các bước sau:

Bước 1: Ngâm gạo nếp trong nước sạch khoảng 12 giờ để gạo mềm hơn.
Bước 2: Sau khi ngâm, hãy chắt bớt nước và bỏ đi. Đặt gạo nếp vào một rổ hoặc máy xay.
Bước 3: Thêm một chút nước vào gạo nếp và xay cho đến khi gạo nếp trở thành bột mịn và có độ sánh nhất định.

Bước 4: Đặt bột nước vào một bao vải sạch và đậy kín hoặc buộc miệng bao. Treo bao lên cao để nước từ từ rút hết. Hoặc bạn có thể đặt bột nếp trong vải hoặc thùng, và đậy kín. Khi thấy nước trong bột nếp đã lắng xuống đáy, hãy gạn nước bỏ đi.
Bước 5: Đổ bột ra sàng hoặc mặt phẳng, sau đó bóp và nghiền bột để tách thành các hạt nhỏ hơn. Tiếp theo, phơi hoặc sấy bột cho đến khi hoàn toàn khô.
Bước 6: Đặt bột nếp đã khô vào lọ và đậy kín để sử dụng dần.

Nếu bột nếp chưa đạt độ mịn mong muốn, bạn có thể xay thêm 1-2 lần nữa. Qua quá trình này, bạn sẽ thu được bột nếp thường (bột nếp tươi nguyên chất). Nếu bạn muốn làm bột nếp chín, chỉ cần rang gạo nếp cho đến khi nổ thành bỏng rồi xay thành bột.

Cách chọn bột gạo nếp ngon

Bột nếp là một loại bột được làm từ gạo nếp và có nhiều phiên bản khác nhau như bột nếp Việt Nam, Nhật Bản và Thái Lan. Để có bột nếp ngon, nó cần mịn và có màu trắng tự nhiên, tương tự như gạo nếp. Khi mua bột nếp, hãy tránh chọn những gói bột có hạt gạo còn lợn cợn hoặc có màu sắc đục và lạ mắt.

Hãy chọn gói sản phẩm có ghi chính xác tên “Glutinous Rice Flour” hoặc “Sticky Rice Flour”, và nên kiểm tra nguồn gốc xuất xứ để đảm bảo rõ ràng và cụ thể.

Lưu ý khi sử dụng và bảo quản bột nếp

Bột nếp và gạo nếp có thể làm cảm giác no bụng và khó tiêu. Do đó, người có hệ tiêu hóa yếu nên hạn chế tiêu thụ.

Cần lưu ý rằng một số loại bánh làm từ bột nếp chứa nhiều đường và chất ngọt như bánh trôi, bánh mật… không phù hợp cho người bị đái tháo đường hoặc béo phì.

Để bảo quản bột nếp, nên đặt nó trong lọ thủy tinh, đậy kín và để ở nơi thoáng mát. Khi thấy có dấu hiệu chấm đen hoặc mốc, nên loại bỏ bột nếp đó.

Kết luận

Bài viết trên đã giải thích Bột nếp là gì? Được xay từ gạo nếp và được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực châu Á. Với đặc tính dẻo, mịn và màu trắng tự nhiên, bột nếp tạo nên những món bánh đa dạng và hấp dẫn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng bột nếp có thể làm đầy bụng và khó tiêu, nên người có vấn đề về tiêu hóa nên hạn chế ăn. Ngoài ra, cũng cần chú ý đến việc bảo quản bột nếp để đảm bảo chất lượng và an toàn. Với những công dụng và ưu điểm của mình, bột nếp là một nguồn nguyên liệu quan trọng trong ẩm thực và mang đến những món ăn ngon và độc đáo cho mọi người.